W ostatnich latach sztuczna inteligencja (AI) znajduje zastosowanie w kolejnych sektorach gospodarki, w tym również sektorze bankowym. Polskie banki, stojąc w obliczu rosnącej konkurencji oraz zmieniających się oczekiwań klientów, coraz częściej sięgają po zaawansowane technologie, aby poprawić jakość usług i efektywność operacyjną. Czy jednak AI to jedyny właściwy kierunek? O możliwościach i wyzwaniach dotyczących wykorzystania najnowszych technologii w polskim sektorze bankowym mówi Paweł Łaciński, Partner Zarządzający w in4mates.
Jakie znaczenie dla polskiej gospodarki ma sektor bankowy? Jaką rolę może odegrać tu AI?
Rozwój krajowych przedsiębiorstw przekłada się wprost na wzrost gospodarczy. Z kolei banki odgrywają kluczową rolę jako źródło finansowania dla tych podmiotów. Dlatego ważne jest, aby były w dobrej kondycji i sprawnie adresowały nie tylko potrzeby małych i średnich firm, ale też dużych, strategicznych inwestycji. Co zatem zrobić, aby polskie banki działały sprawnie, szybko i potrafiły dostosowywać się do zmieniającego się otoczenia?
W sektorze bankowym wciąż istnieje przestrzeń do zmian – począwszy od optymalizacji wewnętrznych procesów, wzbogacania oferty, po lepsze dopasowywanie procesów oraz produktów do potrzeb i sytuacji klienta. W tych obszarach znajdują zastosowania nowe technologie a w szczególności sztuczna inteligencja, dla której w ostatnim czasie pojawiają się coraz to nowe obszary wykorzystania.
Jak obecnie polskie banki korzystają z AI?
W ostatnich latach polskie banki coraz aktywniej wykorzystują mechanizmy sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego w swojej działalności. Przez wiele lat eksperymentowano z tymi narzędziami, szczególnie w kontekście tworzenia spersonalizowanych ofert dla klientów. I tutaj jestem w stanie pokusić się o hipotezę, że większość banków w Polsce już posiada bardziej lub mniej zaawansowane rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji, stosując je w różnych obszarach działalności.
PKO Bank Polski jest doskonałym przykładem lidera w implementacji chatbotów, które automatyzują obsługę klienta i przyspieszają rozwiązywanie problemów. mBank wykorzystuje AI do analizy danych, co umożliwia personalizację ofert dla klientów oraz prognozowanie ich potrzeb. ING Bank Śląski koncentruje się na automatyzacji procesów wewnętrznych, co prowadzi do zwiększenia efektywności operacyjnej. Credit Agricole wykorzystuje LLM, duże modele językowe w aplikacji dla swoich pracowników. Natomiast Velo Bank stosuje AI do monitorowania i zapobiegania oszustwom finansowym, co zwiększa bezpieczeństwo transakcji.
Czy to oznacza, że za chwilę AI będzie standardem w branży?
Wykorzystanie AI z jednej strony stanowi nową drogę rozwoju dla banków, ale równocześnie jest naturalnym kierunkiem ich ewolucji. Wdrożenie nowoczesnych technologii niewątpliwie przyspiesza rozwój wielu instytucji, a także pozwala na ciągłe udoskonalanie narzędzi, z których korzystają. Sztuczna inteligencja, oparta na danych, nie tylko usprawnia interakcje z klientami, ale także staje się cennym wsparciem dla doradców i pracowników banków. Poprawa obsługi klienta, przewidywanie ich zachowań oraz zwiększenie efektywności zarządzania zasobami przekładają się nie tylko na wzrost efektywności, lecz także na lepsze wyniki finansowe banków, które z kolei wspierają rozwój gospodarki.
Jak najlepiej współpracować z AI? W jaki sposób banki mogą wykorzystać tą technologię?
Dzisiejsze banki działają niemal jak fintechy, intensywnie eksplorując możliwości sztucznej inteligencji. Istnieje kilka obszarów, w których ta technologia może być wykorzystana, a jednym z nich jest zarządzanie ryzykiem. Pomimo że obszar ten podlega regulacjom, istnieje duża przestrzeń do wykorzystania potencjału sztucznej inteligencji, na przykład w bardziej efektywnej detekcji podejrzanych zachowań czy wykrywaniu oszustw, co przekłada się na zwiększenie skuteczności zespołów ds. przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML). Jednocześnie trzeba pamiętać o drugiej stronie medalu, jakim może być pokładanie w algorytmach sztucznej inteligencji zbyt dużej ufności, pozostawiając jej mechanizmy poza kontrolą. Stąd m.in. uchwalone przez Parlament Europejski rozporządzenie dotyczące wykorzystania sztucznej inteligencji — tzw. AI Act.
Jaką rolę będzie odgrywać człowiek w tej transformacji?
Stale dążymy do zwiększania poziomu automatyzacji po to, aby robić jak najwięcej w jak najkrótszym czasie. Takie waśnie możliwość daje nam AI, która stale się uczy i oferuje coraz lepszą ocenę sytuacji. Jednak tutaj kluczowym aspektem jest współpraca sztucznej inteligencji z człowiekiem, który jest niezbędny w tym procesie. Naszym celem, jako dostawców technologii jest zdjęcie z ludzi konieczności wykonywania nurzących i powtarzalnych zadań, bo dzięki temu biznes może działać sprawniej. Na tym właśnie polega automatyzacja, którą od lat realizujemy, tylko innymi metodami. Dziś jesteśmy w stanie znacznie efektywniej obsługiwać klientów, ponieważ wiele wskaźników jest już ocenianych przez algorytmy. Teraz dodajemy nowe narzędzie, które jeszcze wzmocni skuteczność działań banków, umożliwiając im lepszą weryfikację, identyfikację i predykcję zachowań oraz potrzeb klientów.
Wiemy jakie korzyści niesie za sobą wykorzystanie AI, a co z wyzwaniami?
Brak precyzyjnych przepisów, bezpieczeństwo i ochrona danych osobowych, a także wysokie koszty inwestycji — to tylko niektóre przeszkody związane z szerszym wykorzystaniem technologii AI w sektorze bankowym, który podlega regulacjom i jest szczególnie wrażliwy pod wieloma względami.
Pamiętajmy, że nie jest to całkowicie nowa technologia, lecz coś co już było, zostało udoskonalone i teraz przeżywa erę rozkwitu. Obecnie trwa wyścig technologiczny i wszyscy starają się nadążyć za postępem, aby nie zostać w tyle. Widzimy korzyści, jeszcze nie wszystkie jesteśmy w stanie dokładnie zidentyfikować, ale wiemy, że będą spore. Wiemy, że to przyszłość, wiemy że trzeba iść tą drogą, ale idziemy trochę na oślep. Dlatego największym wyzwaniem na tym etapie rozwoju narzędzi AI jest właściwe wykorzystanie czasu i środków, żeby nie zainwestować w rozwiązania, które nie będą przyszłościowe, bo np. zostaną zablokowane przez regulacje.
Czy to oznacza, ze to nie jest jeszcze ten moment? O co więc dzisiaj powinny zadbać banki? Jakie podejście dziś pozwoli im na przejście na tą technologię w przyszłości?
Nie, to już jest ten moment i nie zależy zwlekać. Ale trzeba mądrze wybrać kierunek inwestycji w AI. Dlatego wiele organizacji idzie w kierunku rozwoju systemów, które pomagają klientom i doradcy w ich codziennej pracy. Nie wchodzą jednak za głęboko z tą technologią w ekosystem instytucji, bo może się okazać, że takie jej wykorzystanie nie będzie możliwe np. ze względów bezpieczeństwa.
Należy pamiętać, że ze względu na to, że sztuczna inteligencja przez wiele lat była niszowym obszarem więc, jednym z głównych wyzwań jest pozyskanie odpowiednich zasobów IT, czyli osób posiadających odpowiednie kompetencje do wdrożenia tej technologii. Dlatego banki muszą rozważyć, czy będą tworzyć duże zespoły wewnętrzne do działania samodzielnie, czy też będą współpracować z zewnętrznymi dostawcami lub instytucjami sektorowymi, aby wspólnie rozwijać innowacje.
O co jeszcze powinny zadbać banki? Jakie podejście dziś pozwoli im na przejście na tą technologię w przyszłości?
Chcesz wprowadzić AI? Zacznij od danych. Jeżeli chcemy korzystać z możliwości sztucznej inteligencji to musimy zadbać o ich jakość. Warto już teraz zastanowić się jakie dane chcemy gromadzić i jaka drzemie w nich wiedza. Bez solidnych danych wykorzystanie sztucznej inteligencji pozostanie jedynie w sferze hipotez.W tym obszarze istnieje również duży potencjał do współpracy pomiędzy firmami oferującymi rozwiązania AI a instytucjami, które dysponują niezbędnymi danymi. Warto się też zastanowić jak działać przy wdrażaniu tej technologii, w celu skrócenia czasu realizacji projektów i oszczędności finansowych.
Jak in4mates podchodzi do AI?
Jesteśmy firmą technologiczną, tworzącą innowacyjne rozwiązania m.in. dla sektora bankowego, dlatego dla nas również jest to naturalny kierunek rozwoju portfolio produktowego. Sztuczna inteligencja oferuje ogromne możliwości, ale to co ma największe znaczenie, to jej mądre wdrażanie. Innowacje technologiczne powinny być wprowadzane tam, gdzie rzeczywiście przynoszą korzyści, a nie tylko dlatego, że są modne. AI może znacząco usprawnić obsługę klienta, analizę danych i automatyzację procesów, ale należy unikać bezmyślnego podążania za trendami.
Banki powinny koncentrować się na wdrażaniu AI w obszarach, które przynoszą rzeczywiste poprawy efektywności i jakości usług, zachowując przy tym zdrowy rozsądek i strategiczne podejście. Tylko jej przemyślane wdrożenie przyniesie realne korzyści, jednocześnie minimalizując potencjalne ryzyka związane z nadmiernym poleganiem na technologii.
Masz dodatkowe pytania?
Czytaj także:
BNP Paribas Faktoring wdroży innowacyjne rozwiązanie TemplaR
TemplaR z rekomendacją Gazety Bankowej
Automatyzacja tworzenia dokumentów w BNP Paribas przy użyciu TemplaR